Betaalbaar Nederlands
Wie denkt, dat deze blog-tekst over de geldproblemen van de burgers in Nederland gaat, komt bedrogen uit. Deze blog, waarvan de kopregel cryptisch is bedoeld, vertelt over het taalgebruik in ons land. Betaalbaar Nederlands vindt als cryptisch antwoord ABN, je weet wel die bankinstelling, dat ook daadwerkelijk staat voor de afkorting Algemeen Beschaafd Nederlands.
Het is een zaterdagmorgen en op de radio in mijn werkkamer slingert ene Harry Slinger, ook toevallig zo’n achternaam, zijn songtekst: “Ik verveel mij zo in Amsterdam-Noord” mijn werkplek binnen. Een tekst, doorspekt met het onvervalste plat Amsterdams, zet mij toe aan het schrijven van deze blog. Mijn gedachten worden beheerst door de klanken van de tekst die Harry Slinger zingt. Ik was, maar dat zal nu gedoceerd zijn, altijd van mening, dat alleen noord- oost en zuid Nederland klanken naar voren brachten, die in het mondaine westen van ons land als minderwaardig werden betiteld, zijnde een of ander dialect
Lange tijd had ik, schijnbaar door de deprimerende reacties uit het “betere westen “, dat de rest van ons land, qua het uitspreken van de Nederlandse taal verdwaald was geraakt in een of ander nietszeggend dialect. De qua taal “beter gesitueerde westerling”, zoals men zichzelf vaak voelt, heeft moeite met de klanken van de spreektaal van buiten hun regio, dat overkomt als een dialect.
De vraag die daarbij naar voren komt is, “wie bepaalt nu welke taalklanken juist zijn?” Denk dat elke taal, dat iets anders is dan taalgebruik, iets in zich heeft, dat gekoesterd moet worden. Natuurlijk heb je van die zogenaamde V.I.P. personages die voor zichzelf een status hebben gecreëerd, dat voor hen als steekhoudend wordt gezien. TV ” persoonlijkheid ” Jort Kelder vindt personen die een dialect spreken afschuwelijk en volgens mij zelfs minderwaardig. Zo’n houding keldert toch naar de laagste waarden.
Waar staat nu de kreet dialect voor? Binnen de taalkunde staat dialect voor: de benaming voor een talige variëteit die niet als standaard taal geldt. Moet eerlijk bekennen, dat de tekst en uitleg, deze keer van Wikipedia mij doet verbazen. Ene meneer van Dale, je weet wel de Dikke, zet het begrip dialect neer als tekst en uitleg: < in een bepaalde streek gesproken taal, afwijkend van de standaardtaal >
Kijk dat laatste daar heb je iets aan. Noem bij deze het dialect een streek verbonden een taalgebruik, want dialect is niet altijd hetzelfde als een taal, dat je van huis uit hebt meegekregen. Zo’n dialect op basis van een taalgebruik herbergt cultuur, want zo werd binnen de regio waar je woont, altijd zoiets benoemd.
Zelfs de wereld van het ontdekken van een dialect kent een historie. Het meest logische hiervoor is, het is slechts een vermoeden, dat personen uit een bepaalde regio vertrokken naar elders. Hun klanken in de stem verschilden met de personen op de nieuwe woonlocatie. Door dergelijke nieuwkomers in een regio werd het onderscheid in het gebruik van spreektaal duidelijk. Het oorspronkelijke dialect is, zoals reeds eerder geblogd, is puur streek gebonden.
Ach en wat maakt het in feite ook verder uit. Belangrijk is, dat je in een begrijpelijk taalgebruik je mening kunt en mag geven. Ik ben nog steeds van mening, dat iedereen die moet lachen om het gebruik van een dialect zich toch eens achter de oren moet krabben. Misschien stel ik het als te kort door de bocht, maar ik vind het respectloos, dat derden moeten lachen om uitspraken die in een dialect worden weergegeven.
Het is een fake, dat personen die negatief reageren op het dialect van anderen van mening zijn, dat zij spreken op basis van het ABN of te wel het Algemeen Beschaafd Nederlands. Ik heb mogen ervaren, dat veel ‘dialect-haters’ zelfs de grammatica van ons prachtige Nederlands geen meester zijn.
De Nederlandse taal is, los van de dialecten, ook geen gemakkelijke taal. Dat geldt niet alleen voor buitenlanders, maar ook voor ons Nederlanders. Taalkundig en dan op het terrein van de grammatica worden er binnen onze spreek- of schrijftaal veel fouten gemaakt. Sinds midden zeventiger jaren vertoef ik, weer zo’n prachtig woord voor ergens verblijven, regelmatig in het midden van ons land. In de loop der jaren heb ik, want men ” beweert “aldaar zuiver Nederlands te spreken, structureel bij verschillende personen dezelfde onjuistheden in de taal waargenomen.
Waar men in het ABN taalgebruik zou zeggen: “Ik ken die man” hoor ik telkens op de vermelde locatie: “ik kan die man”. Ook de woorden liggen en leggen worden qua grammatica, te pas en te onpas onjuist verwisseld. Mijn mening is, dat dergelijk foutieve uitingen weinig of niets van doen hebben met een dialect, maar met het broertje ervan, namelijk het intellect.
Onze taal blijft een mooie taal. Daarom eindig ik deze blog met: Good goan oeleu.
4 thoughts on “Betaalbaar Nederlands”
Naar mijn mening Klaas, is er bij ons, Utrechtse heuvelrug in elk dorpje een dialect. wij zeggen tegen de mensen aan de andere kant van de Rijn, klei konten
Over het dialect ( Maurik , Lienden, Echteld enz , zal ik niks over zeggen. Die hebben daar een heerlijke dialect , versta er heel weinig van, maar betiteld te worden als minder sociaal of wat dan ook is belachelijk
Ik kiek uut naar volgende blog
Tja er is verschil tussen de , zeg maar “Nederlanders en “Hollanders, de Hollands sprekende Nederlanders kennen het verschil niet en denken werkelijk dat zij perfect Nederlands spreken.
Zelf hadden wij een meisje op ons kantoor in Alkmaar, die dacht dat zij dialectloos en perfect nederlands sprak.
Dat ging zo, van:Ow dat doenne ik wel efe foor jow, ,
Toen ik haar vertelde dat dat geen Nederlands was maar het wel een dialect is en dat het ook een naam heeft, n.l. west fries, was ze geheel van slag.
Tegenover het ‘betaalbare Nederlands’ van jou zet ik mijn ònbetaalbare dialect, de enige èchte Twentse sproake, nou ja…, in Twente tenminste. En dee mo’w d’r ìn hoal’n.
Het praten in dialect wordt o.a steeds vaker toegepast in de zakenwereld. Het schept vaak een onderlinge band en het gesprek komt op gang.
Ik bin blie dak gewoon een Tukker bin. Mien dialect zak altied bliem proat’n.
Comments are closed.