Het zal voor u ook bijna gesneden koek zijn, dat soms iets tegen je wordt gezegd, dat even verkeerd valt. Los van de gedachte, dat het zo wordt ontvangen, zoals u het hoort zeggen, heeft ook dat ene zinnetje een keerzijde. Het is de keerzijde van die figuurlijke medaille. Je mag die medaille zien als een kleinood, dat je slaap in de ontwaakstatus houdt en waarover je, vaak onnodig, te lang moet doordenken om het een plaats te kunnen geven.

Ik voel mij gelukkig, dat ook u, als lezer van deze blog, dergelijke situaties als bovenstaand niet aan u voorbij zijn gegaan. Zo kennen helaas sommige whatsapp berichten geen emotionele weergave en komt de tekst van het bericht soms anders over dan het de bedoeling is.

Het kan kwetsend overkomen, maar toch weet ik uit ervaring, dat de geuite opmerking niet altijd is bedoeld, zoals je het helaas moet ondergaan. Eerlijkheidshalve moet ik erkennen, zelf ook wel eens uitspraken te hebben gedaan, waarna ik nadien bij mijzelf dacht: “hoe stom kun je zijn, om zoiets te zeggen”. Als ik mij nadien realiseer, iets te hebben gezegd, waarbij ik iemand onnodig te hebben gekwetst, ben ik wel zo vrij, ongevraagd, mijn excuses aan te bieden.

Waardoor komt het, dat wij, aardklootbewoners, soms iets zeggen, waarvan wij achteraf spijt hebben? Komt dat doordat wij de situatie niet onder controle hebben of was het toch even nodig die ander te laten bemerken, dat er even iets minder aardig gezegd moest worden. Je mag bloggen, dat het mes aan twee kanten snijdt.

Misschien komt het, doordat wij in een wereld leven, waar het houden van je mond een bijna historische daad mag worden genoemd. De mensheid in het algemeen is mondiger geworden, want voordat je het weet of realiseert, word je overdonderd door een waterval van woorden, die door een ander over je heen wordt gegoten. Vanzelfsprekend is het dan logisch, dat je sneller verbaal reageert dan jaren geleden. Wij leven nu eenmaal in een tijdperk, als je niets terugzegt of reageert, je op een lager level komt te staan. Het geven van een reactie op een opmerking, die je ontvangt en het ermee om kunnen gaan in de vorm van het ontvangen bericht en plaats te kunnen geven, heeft te maken met een cognitieve vaardigheid.

Cognitieve vaardigheden of vermogens hebben te maken met de mate waarin je in staat bent om kennis en informatie op te nemen en te verwerken. Bij het verwerken van informatie spelen allerlei mentale processen een rol. Je hebt je geheugen nodig, maar ook taal, oriëntatie, aandacht en het vermogen om problemen op te lossen, concepten te vormen en dingen voor je te zien. Daarnaast zijn redeneren, rekenen, lezen en schrijven, plannen maken en initiatieven nemen, cognitieve functies. Je gebruikt je cognitieve vaardigheden dus voortdurend. 

Cognitieve functies zijn verwant aan wat we ‘intelligentie’ noemen. Je ontwikkelt je cognitieve functies als kind. Hoe goed je deze ontwikkelt, is grotendeels genetisch bepaald. Denk dat daar ook het gezegde vandaan komt: “jong geleerd is oud gedaan”. Kort door de bocht genomen, met in achtneming van je voorgeschiedenis, ik bedoel je opvoeding, komt het erop neer hoe je met bepaalde opmerkingen omgaat.

Voorzichtig heb ik mij aangeleerd, dat alle informatie, die naar je toekomt in eerste instantie goed is bedoeld. Niemand wil, uitzonderingen bevestigen ook hier de regel, dat men op voorhand niet per direct de bedoeling had om je te beledigen. Het doen van een opmerking heeft veelal als basis, dat er door degene die de opmerking plaatst, niet door wordt gedacht, in de trant van: “hoe komt de informatie over die ik plaats”.

Luister maar eens hoeveel personen een opmerking plaatsen met de daarbij behorende opmerking: “vraag maar na, wat ik vertel”. Eerlijkheidshalve heb ik altijd moeite met dergelijke opmerkingen. Het zal allemaal goed bedoeld zijn, maar waarom moet ik navraag doen of de waarheid wel of niet wordt of is verteld. Is het dan zo moeilijk om in het gesprek gewoon de waarheid te vertellen, zonder te verzoeken om het nadien even te controleren. Ik stoor mij echt aan dergelijke uitspraken en laat het ook nooit na om mijn ongenoegen hierover kenbaar te maken.

Praten met mensen schijnt een bezigheid te zijn, die iets met ervaring van doen schijnt te hebben. Het komt steeds vaker voor, dat personen veel praten, maar weinig zeggen. Hoe tegenstrijdig het ook mag klinken, denk dat ik het helaas duidelijk zie. Kijk maar naar het vragenuurtje van de regering elke dinsdagmiddag om 14.00 uur.

In dergelijke situaties kan het dan voorkomen, dat er opmerkingen worden gedaan, die niet altijd direct goed vallen. Toch, ondanks het gevaar, dat tijdens deze gesprekken begrip en onbegrip partner zijn, is en blijft het voeren van een gesprek met iemand uitdagend. Men bedoelt het vaak anders.