Plak er een etiket op en noem het Prinsjesdag, maar velen zullen het zien als de traditionele nationale  “ voorlees “ dag. Er wordt voorgelezen uit een tekst die  is gericht op de politieke toekomst van ons land. Een toekomst die even onzeker is als de inhoud van de tekst. De eerste Prinsjesdag werd gehouden op 2 mei 1814.  Prinsjesdag is vastgelegd in de bepalingen van artikel 65 van de Grondwet.

Los van mijn milde kritiek op deze jaarlijkse voorleesdag, ben ik geen  tegenstander van de monarchie. Ik heb wel medelijden met onze Koning, die  wederom wordt verplicht om jaarlijks deel te nemen aan dit nationale ritueel.  Nadeel voor de hem is, dat het binnen zijn familie traditie is geworden, dat op deze dag door het hoofd van de familie mag worden voorgelezen. Ook zijn grootmoeder en zelfs zijn moeder vielen deze eer te beurt om voor te lezen uit de tekst die Troonrede heet. Dat deze activiteit ook op zijn schouders berust, wist hij toen hij ja zei om koning te “ willen “ worden.

Het is bijna ongeloofwaardig hoeveel mensen geïnteresseerd zijn in wat er nu weer wordt voorspeld. De jarenlange traditie heeft inmiddels geleerd, dat wat wordt voorgelezen niet altijd op waarheid is berust. De tekst wordt in concept geschreven door een zekere meneer Rutte, directeur van Nederland BV. Hij schrijft de tekst en laat deze medio augustus lezen aan de Koning. In de minsterraad wordt de tekst, na correcties, definitief vastgelegd. Voordeel is, dat de Koning de tekst en de inhoud kent en eventueel thuis nog kan oefenen op moeilijke woorden en taalconstructies.

Het  wordt echt een dag van tradities. Wie denkt dat de belangrijkste persoon van deze dag op eigen houtje naar het Binnenhof mag rijden,  heeft het mis. Om er zeker van te zijn, dat hij komt, want anders wordt er niet voorgelezen, wordt hij van huis afgehaald. Denk dat hij ook geen ov jaarkaart heeft en daarom haalt men hem. Dat gebeurde ook al bij zijn moeder en grootmoeder.

Dat afhalen gebeurt niet in een glanzende automobiel, want zo noemde men vroeger de auto. Nee hij wordt gehaald met “ paard en wagen “. Zelfs de te rijden route van huis naar het Binnenhof is vastgesteld. Er is geen tomtom voor nodig. Om niet van de route te kunnen afwijken, heeft het leger zich langs de route opgesteld om alles in goede banen te begeleiden. Ruim  1700 militairen vormen zo de route.

Menigeen zal denken, dat zo’n verplichting bijna dwangmatig bij de hoofdpersoon overkomt. Niets van dat alles is waar. Samen met zijn vrouw geniet hij van het afhalen vanaf huis. Al zwaaiend en lachend naar de belangstellenden laat het stel zien, dat zij zich amuseren. Of dat zwaaien ook onderdeel van de voorlees traditie is, is niet bekend. Verder denk ik ook, dat het, los van de zwaai- en  lachverplichting, gewoon aardige mensen zijn. Hun drie dochters mogen niet met hun ouders mee naar het voorlezen, maar ze hebben voor thuis zeker goede oppas regelt.

De voorleesdag kent nog een aanverwant ritueel. Denk daarbij maar eens aan de hoedjesparade van de aanwezige dames. Erica Terpstra was de eerste die in 1977 die stap durfde te zetten om met een speciale feestelijke hoed haar eerste bijeenkomst van Prinsjesdag luister bij te zetten. Zij deed dit uit eerbetoon aan de toenmalige koningin Juliana. Nadien is het jaarlijks een komen en gaan van de meest extravagante hoofddeksels.

De feitelijke overdracht van de jaarcijfers, de begroting, wordt gepresenteerd door de minister van Financiën.   De traditie om de begroting elk jaar in een koffertje te presenteren, komt oorspronkelijk uit Engeland. In 1860 gebruikte de Britse minister van Financiën (en latere premier) William Gladstone als eerste een zwart koffertje om zijn toespraak over de begroting in te vervoeren.  Of na een eventuele Brexit het huidige koffertje blijft, denk het wel. Het houten koffertje is onderdeel van deze dag. Het aanleveren van de begroting kan natuurlijk ook digitaal, maar dan zit men weer met dat koffertje.

Bij thuiskomst wordt er, volgens traditie, tijdens de balkonscene door de Koning en Maxima naar de belangstellenden  gezwaaid. Denk dat Willem-Alexander en zijn vrouw,  daarna zullen genieten van een goed glas wijn.  En dan te bedenken, dat Willem-Alexander vroeger Prins Pils werd genoemd. Die periode schijnt te zijn afgesloten. Alhoewel ik op tv zag, dat hij  wordt gereden in een auto met AA kenteken.  Die auto zal wel betaald zijn met “statiegeld “. (lees: geld  van de staat)